سخنرانی جروم پاول، رئیس فدرال رزرو آمریکا، در نشست سالانه جکسون هول بار دیگر نگاه‌ها را به سمت سیاست پولی ایالات متحده کشاند. او نه‌تنها کاهش نرخ بهره را منتفی ندانست، بلکه با اشاره به ضعف بازار کار و کاهش فشارهای تورمی، عملاً درِ کاهش نرخ بهره در نشست سپتامبر را باز گذاشت. این خبر به سرعت بر بازارهای مالی اثر گذاشت؛ دلار افت کرد، شاخص‌های بورسی رشد کردند و معامله‌گران حالا با دقت بیشتری به نشست بعدی کمیته فدرال بازار آزاد (FOMC) چشم دوخته‌اند.
در این مقاله چه می‌خوانیم؟
پاول چه گفت؟
جروم پاول در سخنرانی خود تأکید کرد که اقتصاد آمریکا در شرایط «چالش‌برانگیز» قرار دارد؛ از یک طرف تورم نشانه‌های آرامش از خود نشان می‌دهد و از سوی دیگر بازار کار دچار کندی شده است. به گفته او، ترکیب این دو عامل باعث می‌شود که بانک مرکزی نیازمند سیاست‌گذاری دقیق و محتاطانه باشد.
«ما به داده‌ها نگاه می‌کنیم، نه به فشارهای سیاسی. تصمیم ما بر پایه اطلاعات اقتصادی و چشم‌انداز تورم خواهد بود.» — جروم پاول
او اگرچه به‌صراحت نگفت نرخ بهره کاهش خواهد یافت، اما با به‌کار بردن عباراتی مثل «نیاز به تعدیل» و «احتمال کاهش»، راه را برای اولین کاهش نرخ پس از چند سال سخت‌گیری پولی باز گذاشت.
واکنش بازارها
بازارهای مالی آمریکا بلافاصله به سخنان پاول واکنش نشان دادند:
- سهام آمریکا: شاخص S&P 500 و داوجونز جهش کردند و معامله‌گران خوش‌بینی خود را به کاهش نرخ در سپتامبر نشان دادند.
- ارزها: دلار آمریکا افت کرد و ارزهای اصلی مانند یورو و ین ژاپن رشد کردند.
- بازار اوراق: بازده اوراق خزانه‌داری کوتاه‌مدت کاهش یافت که نشان‌دهنده افزایش انتظار برای سیاست پولی انبساطی است.
- کریپتو: بیت‌کوین و اتریوم نیز صعود کردند، چون کاهش نرخ بهره به سود دارایی‌های پرریسک تمام می‌شود.
احتمال کاهش نرخ در سپتامبر چقدر است؟
طبق داده‌ها، احتمال کاهش ۲۵ واحد پایه در نشست سپتامبر حالا به بیش از ۹۰٪ رسیده است. این در حالی است که پیش از سخنرانی پاول این احتمال حدود ۷۵٪ برآورد می‌شد. برخی تحلیلگران حتی احتمال کاهش دوم در ماه دسامبر را هم مطرح کرده‌اند.
فشارهای سیاسی و استقلال فدرال رزرو
این تحولات در شرایطی رخ می‌دهد که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، بارها به پاول فشار آورده بود تا نرخ‌ها را کاهش دهد و رشد اقتصادی را سریع‌تر کند. با این حال پاول در سخنانش تأکید کرد که «فدرال رزرو مستقل است و تصمیماتش را بر اساس داده‌ها می‌گیرد». این جمله نشانه‌ای از مقاومت او در برابر فشارهای سیاسی محسوب می‌شود.
تحلیل کارشناسان
- رویترز: پاول در را به‌روی کاهش نرخ باز گذاشت اما هنوز هیچ تعهد قطعی نداده است.
- اسوشیتدپرس (AP): سخنرانی پاول نشانه‌ای از تغییر لحن جدی نسبت به سیاست‌های قبلی فدرال رزرو است.
- پولیتیکو: پاول تلاش کرد تعادل برقرار کند؛ هم بازار را آرام کرد و هم استقلال فدرال رزرو را یادآوری نمود.
- اینوست‌پدیا: احتمال کاهش نرخ بهره در سپتامبر حالا «روی میز» است و سرمایه‌گذاران باید خود را برای آن آماده کنند.
آینده چه می‌شود؟
نشست بعدی فدرال رزرو در تاریخ ۱۶–۱۷ سپتامبر ۲۰۲۵ برگزار خواهد شد. اگر داده‌های اقتصادی آتی، به‌ویژه گزارش‌های بازار کار و تورم، نشانه‌هایی از ضعف بیشتر یا کاهش فشارهای قیمتی نشان دهد، احتمالاً شاهد اولین کاهش نرخ بهره از سال ۲۰۲۰ خواهیم بود. اما اگر تورم دوباره شتاب بگیرد، این احتمال کم‌رنگ‌تر خواهد شد. همان‌طور که پاول تأکید کرد، فدرال رزرو به «احتیاط» ادامه خواهد داد.
جمع‌بندی
جروم پاول هنوز نرخ بهره را کاهش نداده، اما پیام او واضح بود: زمان تغییر نزدیک است. بازارها این پیام را به‌سرعت هضم کردند و حالا نگاه‌ها به سپتامبر دوخته شده است. تا آن زمان، هر داده اقتصادی جدید می‌تواند مسیر انتظارات را دگرگون کند.