دونالد ترامپ در اقدامی بحث‌برانگیز، فرمان اجرایی جدیدی امضا کرد که مسیر ورود دارایی‌های جایگزین از جمله ارزهای دیجیتال، سرمایه‌گذاری خصوصی (Private Equity) و املاک و مستغلات به حساب‌های بازنشستگی را هموار می‌کند. این تصمیم، در حالی که امیدواری را نسبت به بازدهی بالاتر افزایش داده است، نگرانی‌هایی را نیز در پی داشته است.
در این مقاله چه می‌خوانیم؟
فرمان اجرایی ترامپ هنوز به معنای تغییر فوری قوانین نیست، اما وزارت کار، کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) و دیگر نهادهای فدرال موظف شده‌اند مقررات را بازنگری کنند تا این نوع دارایی‌ها بتوانند به‌طور رسمی در سبد سرمایه‌گذاری 401 (k) قرار بگیرند.
مزایای احتمالی از نگاه حامیان
حامیان این فرمان اجرایی معتقدند ورود دارایی‌های جایگزین به حساب‌های بازنشستگی می‌تواند دریچه‌های تازه‌ای را به روی سرمایه‌گذاران باز کند:
- دسترسی همگانی به بازارهای بزرگ: امکان سرمایه‌گذاری در حوزه‌هایی مثل سرمایه‌گذاری خصوصی و املاک، که پیش‌تر فقط برای سرمایه‌گذاران نهادی یا افراد ثروتمند وجود داشت، حالا می‌تواند در دسترس عموم قرار گیرد.
- امکان کسب بازدهی بالاتر: برای سرمایه‌گذاران جوان که زمان بیشتری تا بازنشستگی دارند، این نوع سرمایه‌گذاری‌ها می‌تواند در بلندمدت سودآوری بیشتری ایجاد کند.
- تنوع‌بخشی پرتفوی: خروج از چارچوب سنتی سهام و اوراق قرضه و افزودن دارایی‌های جایگزین، می‌تواند ریسک کلی سبد سرمایه‌گذاری را در برابر نوسانات بازار کاهش دهد.
ریسک‌های پنهان و هزینه‌های سنگین
منتقدان این سیاست معتقدند ورود دارایی‌های جایگزین به حساب‌های بازنشستگی، اگر بدون نظارت و آموزش کافی انجام شود، می‌تواند به بازی با آتش شبیه باشد.
- نقدشوندگی محدود: بسیاری از این دارایی‌ها به راحتی قابل فروش یا تبدیل به پول نقد نیستند. این یعنی در زمان نیاز فوری به نقدینگی، سرمایه‌گذار ممکن است گرفتار شود.
- کارمزدهای سنگین مدیریت: سرمایه‌گذاری خصوصی و صندوق‌های جایگزین با هزینه‌های مدیریتی بالایی همراه‌اند که در طول زمان بخش قابل توجهی از سود بالقوه را می‌بلعند.
- شفافیت پایین در ارزش‌گذاری: قیمت این دارایی‌ها اغلب با مدل‌های داخلی شرکت‌ها تعیین می‌شود، نه بر اساس معاملات واقعی بازار، و این موضوع می‌تواند باعث ابهام در ارزش واقعی سرمایه شود.
- نوسان بازار ارزهای دیجیتال: ارزهای دیجیتال به نوسانات سریع و گاه سقوط‌های شدید معروف‌اند؛ تغییری که می‌تواند ظرف چند روز بخش بزرگی از ارزش سرمایه را از بین ببرد.
شرکت‌هایی مانند BlackRock که لابی‌گری زیادی برای این تغییر کرده‌اند، احتمالاً جزو اولین بهره‌برداران خواهند بود. این شرکت حتی برنامه دارد سال آینده صندوق بازنشستگی خود با ترکیب سرمایه‌گذاری خصوصی و اعتبارات خصوصی را راه‌اندازی کند.
ترامپ که پیش‌تر بیت کوین را «شبیه کلاهبرداری» توصیف کرده بود، حالا با چرخشی ۱۸۰ درجه‌ای، وعده داده آمریکا را به «پایتخت کریپتو جهان» تبدیل کند. این فرمان هم بخشی از همین رویکرد جدید است.
چه اتفاقی در پیش است؟
صدور این فرمان به معنای تغییر فوری قوانین نیست. اجرای واقعی آن وابسته به بازنگری مقررات، هماهنگی بین وزارت کار، SEC و خزانه‌داری، و عبور از چالش‌های حقوقی جدی است؛ فرآیندی که می‌تواند ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول بکشد.
با این حال، همین اقدام یک پیام روشن به بازار فرستاده است: درهای حساب‌های بازنشستگی آمریکا به روی دارایی‌های جایگزین، بیش از هر زمان دیگری باز شده‌اند. این سیگنال می‌تواند مسیر آینده را به دو شکل متفاوت رقم بزند:
سناریوی خوش‌بینانه
با تدوین مقررات شفاف و آموزش سرمایه‌گذاران، ورود دارایی‌های جایگزین می‌تواند تنوع پرتفوی بازنشستگی را افزایش دهد، بازدهی بلندمدت را بهبود بخشد و فرصت‌هایی را برای قشر متوسط ایجاد کند که پیش‌تر فقط در اختیار سرمایه‌گذاران نهادی بود.
سناریوی بدبینانه
در صورت نبود نظارت کافی، نوسانات شدید بازار و کارمزدهای سنگین می‌تواند پس‌انداز بازنشستگی میلیون‌ها نفر را در معرض خطر قرار دهد، و موجی از دعاوی حقوقی و بی‌اعتمادی عمومی نسبت به این طرح به راه بیفتد.
جمع‌بندی: فرصت طلایی یا خطر برای بازنشستگی؟
ورود ارزهای دیجیتال و سرمایه‌گذاری خصوصی به حساب‌های بازنشستگی، در بهترین حالت می‌تواند بازدهی بلندمدت را افزایش دهد و تنوعی ارزشمند به سبد سرمایه‌گذاری بیفزاید. اما این فرصت طلایی فقط زمانی به نفع بازنشستگان تمام می‌شود که آموزش کافی برای سرمایه‌گذاران، شفافیت کامل در ارزش‌گذاری دارایی‌ها، و چارچوب‌های حفاظتی محکم وجود داشته باشد.
در غیر این صورت، همان ابزارهایی که قرار بود آینده مالی افراد را تقویت کنند، می‌توانند به تیغ دولبه‌ای تبدیل شوند که بخش بزرگی از پس‌انداز سال‌های کار و تلاش را نابود می‌کند.