پامپ و دامپ در ارز دیجیتال به افزایش مصنوعی قیمت یک دارایی و سقوط سریع آن گفته می‌شود؛ روشی پرریسک که اغلب منجر به ضرر سرمایه‌گذاران تازه‌کار می‌شود.
در این مقاله چه می‌خوانیم؟
پامپ و دامپ در ارز دیجیتال چیست؟
اصطلاح پامپ و دامپ (Pump and Dump) به یکی از روش‌های پرریسک و غیرشفاف در بازار ارزهای دیجیتال اشاره دارد که معمولاً توسط گروه‌ها یا افراد بزرگ انجام می‌شود. در این روش ابتدا قیمت یک ارز به‌طور مصنوعی و ناگهانی بالا برده می‌شود (پامپ)، سپس همان افراد یا گروه‌ها دارایی خود را در بالاترین قیمت به فروش می‌رسانند (دامپ) و قیمت سقوط می‌کند.
این پدیده سال‌هاست در بازارهای سنتی و سهام نیز وجود دارد، اما در دنیای کریپتو به دلیل نظارت کمتر و حضور پروژه‌های ناشناخته، بسیار شایع‌تر است.
مراحل پامپ و دامپ
- ایجاد هیجان: گروهی از سرمایه‌گذاران یا کانال‌های ناشناس شروع به تبلیغ یک ارز می‌کنند. آن‌ها با اخبار جعلی یا وعده سود بالا، توجه معامله‌گران تازه‌کار را جلب می‌کنند.
- پامپ (Pump): افراد زیادی همزمان شروع به خرید آن ارز می‌کنند و قیمت ناگهان چندین برابر می‌شود.
- دامپ (Dump): درست زمانی که افراد عادی تازه وارد خرید می‌شوند، گردانندگان اصلی دارایی خود را می‌فروشند. این کار باعث ریزش شدید قیمت و ضرر سنگین خریداران می‌شود.
چرا پامپ و دامپ خطرناک است؟
پامپ و دامپ ظاهراً فرصتی برای سود سریع به نظر می‌رسد، اما در واقع اغلب افراد بازنده‌اند. تنها کسانی که زودتر وارد می‌شوند و جزو برگزارکنندگان هستند، سود می‌برند. اکثریت معامله‌گران تازه‌کار معمولاً در فاز دامپ وارد بازار می‌شوند و ضرر می‌کنند. این روش به‌نوعی نوعی دستکاری بازار محسوب می‌شود و در بسیاری از کشورها غیرقانونی است.
نشانه‌های پامپ و دامپ
- افزایش ناگهانی حجم معاملات در یک ارز ناشناخته.
- رشد غیرمنطقی قیمت بدون هیچ خبر یا دلیل بنیادی.
- تبلیغات گسترده در شبکه‌های اجتماعی یا گروه‌های تلگرامی.
- وعده‌های عجیب مانند «سود صد درصدی در یک روز».
تفاوت پامپ و دامپ با رشد واقعی بازار
- در رشد واقعی، افزایش قیمت معمولاً همراه با اخبار مثبت، پذیرش پروژه یا توسعه فناوری است.
- در پامپ و دامپ، رشد بدون دلیل و فقط بر پایه هیجان کوتاه‌مدت رخ می‌دهد.
- در بازار واقعی حجم معاملات پایدار است، اما در پامپ و دامپ معمولاً نوسانات شدید و ناگهانی دیده می‌شود.
چگونه از دام پامپ و دامپ دور بمانیم؟
- برای جلوگیری از گرفتار شدن در این روش کلاهبرداری، رعایت چند نکته ضروری است:
- همیشه قبل از خرید یک ارز، آن را از نظر فاندامنتال و تکنیکال بررسی کنید.
- به تبلیغات گروه‌ها و کانال‌های ناشناس توجه نکنید.
- اگر یک ارز ناشناخته به‌طور ناگهانی رشد زیادی کرد، با احتیاط عمل کنید.
- مدیریت ریسک داشته باشید و هیچ‌گاه همه سرمایه را روی یک ارز نگذارید.
جمع‌بندی
پامپ و دامپ (Pump and Dump) یکی از روش‌های رایج دستکاری بازار در ارزهای دیجیتال است که معمولاً به ضرر سرمایه‌گذاران تازه‌کار تمام می‌شود. در این روش ابتدا قیمت یک ارز به‌طور مصنوعی بالا می‌رود و سپس با فروش گسترده، سقوط شدیدی رخ می‌دهد. تنها راه مقابله با این پدیده، آگاهی، تحقیق و پرهیز از دنبال‌کردن سیگنال‌های غیر معتبر است.