زمانیکه شرایط به گونهای رقم میخورد که دارایی های باثبات محدود میشوند و شرایط اقتصادی و سیاسی مبهم است؛ تصمیم گیری های مالی دیگر فقط یک انتخاب نیست. باید به دنبال جایگزین هایی باشیم که امن باشند، به سرعت نقد شوند و فراتر از محدودیت های جغرافیایی عمل کنند.
در این مقاله چه میخوانیم؟
در چنین موقعیت هایی، بسیاری از افراد به ارزهای دیجیتالی روی می آورند که ارزش خود را نسبتاً ثابت نگه می دارند. رمزارزهایی مانند استیبل کوین های با پشتوانه دلار مانند تتر (USDT) یا حتی توکن های دیجیتال با پشتوانه طلا، این روزها به ابزاری مطمئن برای حفظ ارزش سرمایه تبدیل شده اند.
در این مقاله، به امنترین ارزهای دیجیتال، کاربردشان در شرایط بی ثبات و اینکه چرا توجه به آنها یک ضرورت است، میپردازیم.
مشکلات روشهای سنتی در حفظ ارزش دارایی
در سیستم های مالی سنتی، حفظ ارزش پول و دسترسی به دارایی های امن همیشه نیازمند عبور از یک مسیر پیچیده و پرهزینه بوده است. خرید ارزهای معتبر، انتقال بین المللی پول یا سرمایه گذاری با موانعی مثل محدودیت های بانکی، سقف های برداشت و نظارت های شدید همراه است.
از سوی دیگر، زمانی که اقتصاد و سیاست در شرایط خاصی قرار میگیرد، مسیرهای محدود هم یا به کلی بسته شده یا با ریسک های غیرقابل پیش بینی همراه هستند. حتی گزینه های محدود به بازارهای مالی سنتی نیز به دلیل کاهش نقدشوندگی و شفافیت کمتر میشوند.
این وضعیت باعث شده افراد زیادی، به دنبال راه هایی باشند که همچنان قابل اعتماد و سریع باشند.
راهحل چیست؟
در این شرایط، استیبل کوین ها به عنوان جایگزینی قابل اتکا ظاهر شده اند؛ آنها ارزهای دیجیتالی هستند که ارزششان به یک دارایی ثابت مانند دلار یا طلا وابسته است. تتر (USDT) شناخته شده ترین نمونه از این نوع دارایی هاست که در بسیاری از صرافی ها مورد استفاده قرار میگیرد. در ادامه امن ترین گزینه ها را بررسی می کنیم.
استیبل کوین های پشتوانه دلار
در ادامه امن ترین استیبل کوین های دلاری را معرفی خواهیم کرد:
تتر (USDT)
تتر (USDT) شناختهشدهترین استیبلکوین بازار است که بهنوعی تبدیل به «دلار دیجیتال غیررسمی» شده؛ هر واحد از این رمزارز به طور رسمی معادل یک دلار آمریکاست و به گونه ای طراحی شده که ارزش آن تقریبا همیشه در نزدیکی همین عدد باقی بماند. در بسیاری از کشورها USDT عملا جایگزینی برای دلار فیزیکی محسوب میشود. دسترسی و نقدشوندگی بالای آن باعث شده به راحتی قابل خرید و فروش باشد.
- شبکهها: Ethereum، Tron، Solana، BNB Chain، Polygon، و دیگر شبکهها
- نوع پشتوانه: ترکیبی از دلار نقد، اوراق خزانهداری، و داراییهای مشابه که به صورت فیزیکی نگهداری میشوند.
مزایا:
- کارمزد بسیار پایین در شبکه Tron: انتقال USDT در شبکه TRC-20 بسیار ارزان و سریع است.
نقاط ضعف:
- ابهام در پشتوانه: تتر گزارش های حسابرسی دقیق و شفافی ارائه نمیدهد به همین دلیل مورد نقد قرار گرفته است.
- تمرکز بالا: تتر توسط یک شرکت خصوصی متمرکز صادر میشود و امکان فریز شدن دارایی وجود دارد؛ هرچند در عمل برای کاربران ایرانی اتفاق نیفتاده است.
توجه داشته باشید برای استفاده کوتاهمدت و میانمدت در زمان بحران، مزایای تتر بهمراتب بیشتر از ریسکهای آن است. در سناریوهایی مثل قطع سیستم بانکی، بیثباتی ارزی، یا محدودیت در خرید ارزهای فیات، تتر یکی از بهترین و سریعترین راهها برای حفظ سرمایه محسوب میشود.
یو اس دی کوین (USDC)
یو اس دی کوین (USDC) دومین استیبل کوین بزرگ از نظر ارزش بازار است. این رمزارز ۱۰۰٪ با دلار واقعی پشتیبانی میشود و گزارش هایی که ماهانه از شرکت سازنده آن Circle منتشر میشود، نشان میدهد پشتوانه دلاری USDC در حساب های بانکی مطمئن و قابل ردیابی نگهداری میشود.
-
شبکهها: Ethereum، Solana، Base، Arbitrum، Optimism و چندین بلاکچین دیگر
- نوع پشتوانه: دلار آمریکا، نگهداریشده در حسابهای بانکی و اوراق قرضه کوتاهمدت
مزایا:
- شفافیت پشتوانه: پشتوانههای USDC بهصورت ماهیانه حسابرسی و گزارش میشوند. داراییهای پشتوانه در حسابهای تحت نظارت قانونی نگهداری میشوند.
نقاط ضعف:
-
دسترسی محدود در کشورهای تحریمی: چون شرکت های سازنده USDC ملزم به رعایت قوانین آمریکا هستند، ممکن است در شرایط خاص حسابها را فریز یا محدود کنند. بههمین دلیل، در ایران، ممکن است با ریسک توقیف یا محدودیت همراه باشد.
-
پشتیبانی کمتر در صرافیها یا کیف پولها: بسیاری از کاربران ایرانی بهسادگی به تتر (USDT) دسترسی دارند، اما USDC در برخی پلتفرمها پشتیبانی نمیشود.
-
حجم بازار کمتر از USDT: در لحظات پرنوسان یا بحران، نقدشوندگی این رمزارز پایین تر است، بنابراین ممکن است خرید و فروش آن دشوار باشد.
با وجود اینکه USDC یکی از قابل اعتماد ترین استیبل کوین های دنیاست، اما در شرایط تحریم، محدودیت یا ریسک فریز شدن دارایی وجود دارد. بنابراین تتر میتواند گزینه ایمن تری باشد، با این حال، در شرایطی که خرید و فروش تتر متوقف میشود، USDC گزینه مطمئن بعدی خواهد بود.
دای (DAI)
دای (DAI) یکی از معروفترین استیبلکوینهای غیرمتمرکز است. برخلاف تتر یا USDC که توسط شرکتهای متمرکز صادر میشوند، DAI توسط قراردادهای هوشمند و با وثیقهگذاری داراییهای رمزارزی (مثل اتریوم یا حتی USDC) بهصورت خودکار تولید میشود.
دای توسط پروتکل MakerDAO روی شبکه اتریوم اجرا میشود و یکی از تلاشهای موفق برای خلق یک «دلار دیجیتال غیرمتمرکز» به شمار میرود. هیچ شرکت یا نهادی نمیتواند DAI را فریز کند یا متوقف کند، و همین ویژگی آن را برای کاربران در کشورهایی با محدودیتهای مالی مناسب می کند.
- نوع پشتوانه: ترکیبی از ارزهای دیجیتال (ETH، USDC، wBTC و…)
- شبکه: Ethereum
مزایا:
- کاملا غیرمتمرکز: هیچ نهاد یا شرکتی کنترل تولید یا گردش DAI را ندارد.
- کاملا امن: نمیتوان آن را فریز، مصادره یا توقیف کرد؛ مناسب برای کاربرانی که تحت تحریم یا محدودیت هستند.
- شفافیت کامل: همه تراکنشها، ذخایر و قراردادها روی بلاکچین قابل مشاهده و بررسی هستند.
- پایداری نسبی قیمت: این استیبل کوین از مکانیزمی استفاده میکند که همیشه قیمت DAI را نزدیک به ۱ دلار نگه میدارد.
نقاط ضعف:
- وابستگی جزئی به استیبلکوینهای متمرکز: دای برای ثبات قیمت به USDC وابسته است؛ این موضوع با غیرمتمرکز بودن آن کمی در تضاد است.
- نقدشوندگی کمتر: در بازارهای OTC یا صرافیهای ایرانی ممکن است DAI سخت تر از تتر یا یو اس دی کوین معامله شود.
- کامزد بالا: انجام تراکنشها روی اتریوم ممکن است گس (Gas) یا کارمزد بالایی داشته باشد.
در شرایطی که ممکن است به سیستم های سنتی اعتماد نداشته باشید، نگرانی از محدودیت های قانونی داشته باشید، دای (DAI) بهترین گزینه است. اما توجه داشته باشید برای کاربران غیرحرفه ای، ممکن است کار با DAI کمی پیچیده تر از تتر یا USDC باشد، همچنین نقدشوندگی آن در بحران ممکن است پایین تر باشد. اما همچنان، یکی از گزینه های امن روی میز است.
استیبل کوین های پشتوانه دلاری تنها گزینهی موجود نیستند. برخی کاربران به دنبال پناهگاهی حتی باثبات تر هستند. اینجاست که استیبل کوین هایی با پشتوانه طلا وارد میدان میشوند.
استیبل کوین های پشتوانه طلا
توکن هایی مثل تترگلد (XAUT) و پکس گلد (PAXG) پشتوانه مستقیم طلای واقعی دارند. هر واحد از این توکن ها نشان دهنده مالکیت بر مقدار مشخصی از طلای فیزیکی است که در خزانه نگهداری میشود. این نوع دارایی ها برای کسانی که به طلا به عنوان پناهگاه امن تاریخی نگاه می کنند، گزینه ای جذاب هستند؛ با این تفاوت که دردسر نگهداری فیزیکی ندارند و با چند کلیک قابل انتقال هستند.
- پایداری بالا در برابر تورم جهانی
- شفافیت در ذخایر و پشتوانه
- امکان معامله ۲۴ ساعته بدون تعطیلی بازار
در شرایطی که بازار داخلی ثبات کافی ندارد و دسترسی به ارزهای خارجی ساده نیست، استفاده از این داراییها میتواند نوعی پیشگیری هوشمندانه در برابر بحرانهای اقتصادی باشد.
تتر گلد (XAUT)
تتر گلد (XAUT) نسخهی توکنی از طلای واقعی است که توسط شرکت توسعه دهنده تتر (USDT) عرضه شده است. هر واحد XAUT نمایندهی مالکیت بر یک اونس طلای فیزیکی (تقریباً ۳۱٫۱ گرم) است که در خزانههای امن سوئیس نگهداری میشود.
تتر گلد تلاش میکند مزایای سنتی طلا، مثل مقاومت در برابر تورم و بحران را با مزایای فناوری بلاکچین ترکیب کند؛ یعنی امنیت، قابلیت انتقال سریع، مالکیت شفاف و عدم نیاز به نگهداری فیزیکی. در شرایطی مثل جنگ، سقوط ارز ملی یا بحران بانکی، طلای دیجیتال بهعنوان پناهگاه امن توجه بسیاری از سرمایهگذاران را جلب میکند.
- نوع پشتوانه: طلای فیزیکی ذخیرهشده در خزانههای سوئیس
- شبکه: Ethereum
مزایا:
- پشتوانهی طلا: XAUT کاملاً با طلا پشتیبانی میشود.
- امنیت در برابر تورم و بحران: طلا در طول تاریخ بهعنوان پناهگاه امن در بحرانها شناخته شده است.
- بدون نیاز به نگهداری فیزیکی: نیازی به خرید یا ذخیرهی طلای فیزیکی نیست؛ تنها با داشتن توکن XAUT، مالک واقعی آن هستید.
- نقدشوندگی بالاتر از طلای فیزیکی: بر خلاف خرید فیزیکی طلا، تتر گلد در هر لحظه قابل معامله و انتقال است.
- امکان بازخرید فیزیکی: دارندگان حجم زیادی از XAUT میتوانند از شرکت تتر درخواست تحویل فیزیکی طلا کنند.
نقاط ضعف:
- نقدشوندگی پایینتر از استیبل کوین های دلاری: بازار معاملاتی کوچکتری دارد، بنابراین ممکن است خرید و فروش آن را در شرایط بحرانی سخت کند.
- کارمزد بالا در شبکه اتریوم: چون توکن XAUT فقط روی شبکه Ethereum عرضه شده، کارمزد گس میتواند بالا باشد.
- پشتیبانی محدود در کیف پولها: بسیاری از کیف پولها و صرافیها هنوز از XAUT پشتیبانی نمیکنند یا حجم معاملاتی کمی دارند.
با این حال، تتر گلد برای نگهداری بلند مدت و حفظ ارزش عالی است. در شرایطی که دسترسی به ارزهای خارجی سخت شده و نگرانی از توقیف، فریز یا دستکاری سیستم بانکی وجود دارد، XAUT یک پناهگاه امن دیجیتال محسوب میشود. چرا که پشتوانهی طلای واقعی دارد، غیرمتمرکز نگهداری میشود و بدون واسطه قابل انتقال است، علاوه بر آن درگیر امنیت آن مانند طلای فیزیکی نیستید.
پکس گلد (PAXG)
پکس گلد (PAXG) یکی از معتبرترین توکنهای طلا در بازار رمزارزهاست. این استیبلکوین پشتوانهی ۱۰۰٪ طلای فیزیکی دارد؛ یعنی هر یک واحد PAXG نمایندهی مالکیت یک اونس (تقریباً ۳۱.۱ گرم) طلای خالص ۴۰۰ اونسی است که در خزانههای معتبر لندن نگهداری میشود.
- نوع پشتوانه: طلای فیزیکی ذخیرهشده در خزانههای لندن
- شبکه: Ethereum
مزایا:
- پشتوانهی واقعی و قانونی: پشتوانه پکس گلد تحت نظارت دولت آمریکاست.
- امکان بازخرید مستقیم: دارندگان PAXG در حجم بالا میتوانند درخواست طلای فیزیکی کنند.
- شفافیت کامل: امکان مشاهده ذخایر طلای فیزیکی و ردیابی هر توکن از طریق شماره سریال شمش وجود دارد.
- قابلیت معامله در دیفای: میتوان از PAXG بهعنوان وثیقه در پروتکلهای وامدهی استفاده کرد.
نقاط ضعف:
- هزینه کارمزد بالا: مانند دیگر توکنهای ERC-20، انتقال PAXG ممکن است گران باشد.
- نقدشوندگی کمتر از استیبل کوین های دلاری: حجم معاملات پکس گلد از سایر استیبل کوین ها کمتر است.
- دسترسی محدود برای کاربران تحریمی: این استیبل کوین تحت قوانین آمریکا فعالیت می کند، بنابراین خطر محدود شدن دسترسی به دارایی وجود دارد.
در شرایط بحرانی، طلا همیشه پناهگاه سرمایهگذاران بوده است و پکس گلد نیز برای نگهداری امن دارایی در بلندمدت، گزینه مناسبی است؛ با این حال به دلیل تحریم ایران، بهتر است با احتیاط انتخاب شود.
بررسی امنیت در صرافی های ایرانی
در شرایطی که هکرها با حمله به صرافی های متمرکز، توانستند کنترل تراکنش ها را در اختیار بگیرند، اعتماد به صرافی های داخلی دشوار است؛ اما باید توجه داشته باشید این اتفاق در صرافی هایی رخ میدهد که از کیف پول گرم (Hot Wallet) متصل به اینترنت استفاده می کنند و تراکنش ها به صورت خودکار و بدون نیاز به تایید انسان انجام میشود.
در چنین ساختاری، اگر سرور صرافی هک شود، عملا مسیر برای انتقال تمام دارایی ها باز میشود؛ چون کلیدهای خصوصی روی همان سرور در دسترس هستند و هیچ تاخیر یا نظارتی بر تایید برداشت ها وجود ندارد.
در مقابل، صرافی هایی که از کیف پول سرد (Cold Wallet) استفاده می کنند و انتقال وجه را به صورت دستی یا با تایید چند مرحله ای انجام میدهد، در برابر این حملات مقاومت می کنند. اگرچه این سیستم ممکن است باعث تاخیر در انجام تراکنش ها شود، اما امنیت آن چندین برابر بالاتر است. در این صرافی ها:
- کلیدهای خصوصی روی سرور آنلاین نگهداری نمیشوند
- مهاجم حتی با دسترسی به سرور، نمیتواند داراییها را جابهجا کند
- تراکنشها نیاز به تایید چندامضایی یا دستی دارند
دارایی کاربران در صرافی وانفینکس در کیف پول سرد و به صورت آفلاین نگهداری میشود؛ بنابراین درصورت نفوذ و هک، سرمایه شما غیرقابل دسترسی است. تیم ما اطمینان میدهد در هر شرایطی، سرمایه کاربران محفوظ و تحت کنترل کامل خودشان باقی میماند.
صرف نظر از امنیت صرافی، همیشه دارایی های اصلی خود را در کیف پول های شخصی نگهداری کنید. اگر سرمایه ای در صرافی نگهداری می کنید بهتر است فقط برای نقد کردن هزینه های روزمره، تریدهای کوتاه مدت و نقل و انتقال سریع باشد. پیشنهاد می کنیم حتما مقاله امنیت ارزهای دیجیتال را مطالعه کنید و نکات گفته شده را رعایت کنید.
تصمیمات مالی درست و غلط در شرایط بحرانی
- نگه داشتن نقدینگی به صورت اسکناس یا سپرده بانکی، در شرایط بی ثباتی انتخاب مناسبی نیست؛ بهتر است سرمایه خود را به دارایی های پایدار مثل استیبل کوین ها، طلا یا ارزهای خارجی تبدیل کنید.
- در شرایط خاص، مهم تر از نوع دارایی، توانایی فروش سریع یا انتقال آسان آن است. رمزارزها نقدشوندگی بالایی دارند و در مواقع ضروری میتوان از آنها استفاده کرد.
- نگه داشتن تمام سرمایه در یک دارایی خاص (مثلا فقط دلار یا فقط طلا) میتواند ریسک را بالا ببرد. یک ترکیب مطمئن در زمان بحران میتواند ترکیبی از استیبل کوین، طلای فیزیکی یا دیجیتال، ارزهای دیجیتال معتبر و مقداری پول نقد برای هزینه های ضروری باشد.
- دارایی هایی که در طول زمان ارزش خود را حفظ می کنند یا افزایش میدهند مانند طلا و بیت کوین نسبت به دارایی های دیگر انتخاب مطمئن تری هستند
- در برخی شرایط که سیستم های بانکی یا صرافی های داخلی ممکن است با محدودیت مواجه شوند، دارایی هایی که روی کیف پول شخصی و غیر امانی نگهداری میشوند، امن تر و در کنترل کامل خودتان هستند.
- یادتان باشد پول نقد در این شرایط به سرعت ارزش خود را از دست میدهد.
- خرید زمین، خانه و خودرو در این شرایط قفل کردن نقدینگی محسوب میشود، چون فروش آنها دشوار یا غیرممکن است.
- در زمان تنش، بازار دچار رفتارهای هیجانی میشود؛ بنابراین خرید طلا یا دلار که قیمت آن لحظه ای جهش پیدا کرده، اگر بدون تحلیل باشد، تحت تاثیر FOMO انجام شده و میتواند به ضرر ختم شود.
جمع بندی
در شرایط بحرانی، دارایی مثل چتر نجات است؛ باید قابل اعتماد، در دسترس و همیشه آماده استفاده باشد. ترکیبی از دارایی های پایدار، قابل نقد شدن و قابل حمل، میتواند راهکار ثبات مالی در شرایط بی ثبات اقتصادی و سیاسی باشد. شما میتوانید لیست کامل استیبل کوین ها را نیز در وانفینکس بررسی کنید. اگر این مقاله برایتان مفید بود، پیشنهاد می کنیم آن را برای دوستان خود نیز ارسال کنید.